“Vivian Maier của nước Nga” và những mẩu chuyện chưa kể đằng sau 30.000 bức ảnh âm bản được vô tình tìm thấy trên tầng gác mái

Bà Masha Ivashintsova (1942-2000) trong suốt những năm tháng của cuộc đời mình đã không ngừng ghi lại những khoảnh khắc thường ngày cùa cuộc sống.

Nhưng cũng giống như cuộc đời của Vivian Maier, bà cũng chưa bao giờ công bố các tác phẩm của mình cho bất cứ ai.

Để rồi vào một ngày cuối năm 2017, một người họ hàng đã vô tình tìm thấy chiếc hộp chứa đầy những cuộn phim âm bản trên tầng gác mái.

Vậy là sau hơn 17 năm bà tạ thế, xấp xỉ 30.000 bức ảnh do chính bà chụp đã được công bố. Và đằng sau những tác phẩm tuyệt vời ấy, lại là những mẩu chuyện đầy thương cảm.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_01

Masha Ivashintsova sinh ra trong một gia đình gốc tư sản. Gia đình của bà từng có một dinh thự sang trọng ở trung tâm thành phố Leningrad (hiện tại là thành phố Sankt-Peterburg) trước khi bị chính quyền tịch thu sau Cách Mạng Tháng Mười.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_02

Một sân chơi với thiết kế vũ trụ ở Leningrad.

Ivashintsova từng theo học tại học viện nghệ thuật để trở thành vũ công thể theo ước nguyện của bà nội nhưng sau khi người bà mất, gia đình Ivashintsova đã bắt bà phải từ bỏ nghệ thuật để để chuyển sang theo học chuyên ngành kỹ thuật.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_03

Bức chân dung đường phố ở Petersburg năm 1976. Ivashintsova lúc này đã phải làm nhiều nghề khác nhau, trong đó có nhà phê bình sân khấu, cuộc sống cá nhân của cô ngày càng trở nên hỗn loạn.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_04

Các bờ sông Neva ở Leningrad (nay là Saint Petersburg) vào năm 1979.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_05

Những đứa trẻ ở Vologda năm 1979.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_06

Bức chân dung người chồng của cô, Melvar Melkumyan, một nhà ngôn ngữ học người Armenia, sau khi cuộc hôn nhân sụp đổ.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_07

Melkumyan cùng con gái của họ, Asya. Bức ảnh được chụp vào năm 1976 khi họ đã ly hôn, Asya phải chuyển đến Moscow cùng với cha, trong khi Ivashintsova ở lại Leningrad.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_08

Một bức hình năm 1978 của Asya, đứa con duy nhất của Ivashintsova.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_09

Một đám đông ở vùng ngoại ô trong cuộc diễu hành May Day ở Leningrad năm 1979.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_10

Tại Leningrad, Ivashintsova đã từng có mối quan hệ với nhà thơ Viktor Krivulin (trong hình) và nhiếp ảnh gia Boris Smelov.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_11

Ivashintsova lấp ló sau lưng người tình Smelov.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_12

Chân dung của “một kỹ sư Liên Xô nhí kiểu Pháp”.

Nhật ký của Ivashintsova cho thấy bà là một người phụ nữ nhận thấy tài năng của mình là tầm thường so với những người đàn ông đã từng xuất hiện trong cuộc đời của bà. Con gái bà nói rằng: “Bà luôn tin rằng mình rất nhạt nhòa khi đứng bên cạnh họ và do đó bà không bao giờ chia sẻ các bức ảnh cho bất cứ ai trong cuộc đời mình.”

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_13

Tình trạng trầm cảm ngày càng trở nên trầm trọng hơn đã khiến Ivashintsova dường như mất đi khả năng làm việc của mình. Vào năm 1981, bà chính thức thất nghiệp.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_14

Một cuộc biểu tình của những người công nhân ở Leningrad.

Trong một hệ thống mà thất nghiệp là một tội hình sự, Masha đã được đưa ra một lựa chọn “tuyệt vời” giữa việc bị giam trong nhà tù và bị giam trong một bệnh viện tâm thần.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_15

Gia đình Ivashintsova cho biết bà đã chọn lựa chọn thứ hai và trong suốt 10 năm bị giam, bà dường như dần dần suy sụp bởi hệ thống quản lý thuốc dành cho bệnh nhân tâm thần.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_16

Một con khỉ bị xiềng xích đang nhìn chằm chằm vào thế giới bên ngoài. Bức ảnh này được chụp ba năm trước khi Ivashintsova bị đưa đến bệnh viện tâm thần. Con gái bà chia sẻ: “Đôi khi, tôi nghĩ rằng tôi đã thấy một lời cảnh báo, một loại linh cảm … trong từng bức ảnh của bà.”

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_17

Một bức tượng đổ nát của Stalin ở Leningrad. Asya đã viết rằng mẹ cô “không bao giờ có thể cảm thụ được sự hưng thịnh của thế giới xã hội chủ nghĩa”.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_18

Những gương mặt nhỏ ở Staraya Russa.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_19

Chồng của Asya, sau khi nghỉ việc vào tháng 11 năm 2017, đã vô tình tìm thấy bộ sưu tập của khoảng 30.000 bức ảnh âm bản trong tầng gác mái của một gia đình. Asya đã được các phòng trưng bày nghệ thuật và mọi người yêu cầu trưng bày tác phẩm với hy vọng có thể mua được bản in từ các tác phẩm của bà.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_20

Chân dung của một người bạn vào năm 1974.

Asya đã lập một trang web dành riêng cho câu chuyện về người mẹ của cô.

rgb.vn_russianvivianmaierfeat_21

Asya vẫn chưa có một kế hoạch rõ ràng cho những bức ảnh, nhưng chỉ với một số ít các bức ảnh đã được tráng rửa, cô đã có công việc phù hợp với mình. Cuối cùng, những bức ảnh của mẹ cô đã có thể được cả thế giới chiêm ngưỡng.

Theo: Petapixel
Dịch và biên tập: An Du – Hải Nam