Nhà ở Châu Đốc được vinh danh đứng đầu top 100 dự án có tính ảnh hưởng nhất thế giới do Archdaily bình chọn • RGB

[Dẫn lời KTS]

Tọa lạc tại một vùng ngoại ô của thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang, ngôi nhà này là nơi ở chung của 3 gia đình là họ hàng với nhau. Mặc dù ngân sách dự án này bị thắt chặt theo các tiêu chuẩn địa phương, chỉ cho phép xây một ngôi nhà bằng các tấm tôn mỏng, nhưng kiến trúc sư (KTS) đã cố gắng đáp ứng không chỉ tinh thần của khu vực mà còn cả lối sống phong phú đầy đủ ánh sáng mặt trời, cây xanh và thông gió tự nhiên như vốn có.

Trước khi bắt tay vào thiết kế, KTS đã tìm hiểu rất kỹ và nhận thấy rằng cuộc sống hàng ngày của người dân nơi đây thiếu sự ổn định và tổ chức, do phải thường xuyên nghĩ ra cách sống chung với lũ. Một bằng chứng rõ ràng là hầu như tất cả cư dân đã bỏ phí tầng trệt không sử dụng mà chỉ là nơi chứa đồ không dùng tới hoặc rác thải hay thậm chí là phân thải ra từ các vật nuôi như lợn, ngan và gà. Thực tế này có thể khiến môi trường sống của họ trở nên tồi tệ vì những ngôi nhà này có trần nhà quá thấp, không có hệ thống cách nhiệt và cửa sổ quá nhỏ để thông gió. Trước đây, lũ lụt vào mùa mưa sẽ cuốn trôi tất cả các chất thải tích tụ trong mùa khô, và lớp nước che phủ cũng sẽ giúp hạ nhiệt độ xung quanh.

Dựa trên những điều kiện được đề cập ở trên, mục tiêu của KTS là áp dụng phong tục vùng miền như vật liệu địa phương, kỹ thuật thợ mộc và phương pháp xây dựng của họ càng nhiều càng tốt nhưng kết hợp thêm 3 ý định kiến trúc mới bên dưới:

1/ Đảo ngược hình dạng mái nhà từ mái tam giác bình thường sang mái hình cánh bướm để mở không gian bên trong với môi trường xung quanh, sau đó bao phủ toàn bộ mặt bằng 3 mái hình bướm ở các độ cao khác nhau.

2/ Lắp đặt các cửa sổ kim loại xoay từ đầu đến cuối nhà tại các khe hở lớn giữa mỗi mái và mặt tiền để điều chỉnh lượng nắng và gió tự nhiên.

3/ Thay toàn bộ tường kiên cố bên trong thành vách ngăn di động tạo thành một không gian lớn liên hoàn.

3 nguyên tắc kiến trúc này được phân bổ một cách rõ ràng nhằm hiện thực hóa một không gian nửa ngoài trời và hiện đại với đầy đủ các yếu tố tự nhiên như nắng, gió, nước, đất và cây trồng. Tuy nhiên cùng lúc chúng cũng giúp lưu giữ những phong tục tập quán và tinh thần của vùng trong ngôi nhà. Ngoài ra chúng cũng phù hợp với thiết kế bên ngoài của ngôi nhà, hòa hợp với môi trường xung quanh nhưng vẫn không kém phần nổi bật bởi các ngôn ngữ thiết kế hiện đại.

Ngày nay ở Việt Nam, phong cách nhà ở thành thị bắt đầu lan rộng đến các vùng nông thôn và làm thay đổi văn hóa, cảnh quan và lối sống độc đáo của từng vùng. Thực tế là có một tòa nhà 5 tầng đang được xây dựng trên lô đất liền kề ngôi nhà này. Đây sẽ là một trong những chủ đề nổi bật cho các KTS Việt Nam đề xuất cách sống hiện đại và thay thế bằng cách kế thừa nền văn hóa của cư dân, chứ không phải làm phai nhạt tinh thần khu vực của họ.