Virtual Learning và Work From Home: xu hướng tất yếu của thời đại

Hầu hết các bạn học sinh, sinh viên tại Việt Nam hiện nay đang tham gia các lớp học thông qua hình thức online như một giải pháp tạm thời trong mùa giãn cách do Covid-19. Tuy nhiên, chúng ta nên nghĩ xa hơn về một tương lai học tập và làm việc lấy Internet làm phương tiện  kết nối chính.

E-LEARNING: HÌNH THỨC GIÁO DỤC PHỔ BIẾN ĐƯỢC ƯA CHUỘNG NHẤT HIỆN NAY

Từ nhiều năm về trước, hình thức giáo dục trực tuyến (E-learning) đã trở nên phổ biến tại các quốc gia trên thế giới. Bắt đầu từ năm 1960, chương trình đào tạo dựa trên máy tính đầu tiên đã được giới thiệu trên thế giới và thuật ngữ “E-learning” tồn tại từ năm 1999, khi từ này lần đầu tiên được sử dụng tại một hội thảo về hệ thống du lịch cộng đồng. Phương pháp giáo dục này là sự kết hợp giữa hình thức giảng dạy truyền thống và ứng dụng kết nối thông qua nền tảng công nghệ thông tin hiện đại. Bằng cách kết nối các thiết bị công nghệ như smartphone, máy tính, máy tính bảng,… người học có thể tham gia học tập, thu nạp kiến thức thông qua phần mềm giáo dục trung gian hỗ trợ mà không cần phải trực tiếp đến trường để học tập.

E-learning ngày nay được phát triển thành các hình thức đa dạng khác nhau, được tổ chức đơn lẻ hoặc phát triển quy mô thành các trung tâm giáo dục lớn chuyên cung cấp dịch vụ dạy học trực tuyến (e-school). Nhờ sự phát triển thần tốc của các nền tảng công nghệ và internet như hiện nay, việc học tập, giao lưu trực tuyến đã trở nên thông dụng hơn bao giờ hết, đem đến rất nhiều tiện ích cho cả người dạy, người học và thậm chí nhiều nền tảng được miễn phí hoàn toàn như Zoom, Google Meet, Lifesize, Gotomeeting,…

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, nhiều quốc gia trên thế giới buộc phải “lockdown”, giảm thiểu tối đa các buổi hội họp, gặp mặt trực tiếp để ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Điều đó vô tình tạo điều kiện thúc đẩy các hoạt động trực tuyến phát triển, trở thành phương tiện giao tiếp hữu hiệu và đạt được những kết quả bất ngờ như: Giảm thiểu chi phí đi lại, tiết kiệm thời gian, công sức, lưu trữ các dữ liệu cuộc họp và dễ dàng chia sẻ các thông tin cho nhau. Nhờ những lợi ích như vậy, hình thức E-learning trong vòng 2 năm trở lại đây cũng đang dần trở nên phổ biến, trở thành phương tiện học tập hữu hiệu, được ưu tiên lựa chọn thay thế dần cho các hình thức học tập truyền thống trước đây. Và trong tương lai xa, E-learning được dự đoán sẽ trở thành hình thức học tập chủ đạo của các trung tâm giáo dục, trường đại học trên khắp thế giới.

CÁC HÌNH THỨC HỌC TRỰC TUYẾN PHỔ BIẾN HIỆN NAY

Với quan niệm “đi học là phải đến trường” đã trở nên quen thuộc từ lâu, giáo dục trực tuyến tại Việt Nam mặc dù đã được biết đến từ nhiều năm trước nhưng hầu như mọi người không quá để tâm đến. Chỉ đến khi đại dịch Covid-19 bắt đầu trở thành rào cản cho việc học tập, đi lại thì việc dạy học trực tuyến mới được “thổi bùng” và ngày càng được quan tâm, áp dụng rộng rãi bởi các trung tâm, trường học và các tổ chức giáo dục. Nhiều trường học thậm chí đã chuyển dần từ hình thức dạy học trực tuyến tạm thời sang thành hình thức học tập chính.

Trên thực tế, E-learning không giới hạn bất kỳ hình thức nào, miễn người dạy và người học có thể đảm bảo được mục tiêu truyền đạt kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu đặt ra. Trong số các hình thức E-learning đang được áp dụng, có 3 hình thức thông dụng, được áp dụng rộng rãi trong giáo dục tại các quốc gia là Virtual learning – hình thức dạy học trực tuyến thông qua môi trường ảo, Online course – khóa học trực tuyến và E-book online – giáo trình, tài liệu trực tuyến.

Virtual learning – hình thức dạy học trực tuyến thông qua môi trường ảo

Đây là hình thức được áp dụng phổ biến nhất hiện nay tại hệ thống các trường đại học, cao đẳng và các trung tâm giáo dục ở nhiều quốc gia trên thế giới. Virtual learning là hình thức dạy học trực tiếp thông qua môi trường ảo (thông thường là các phần mềm trung gian), nơi người dạy và người học cùng tham gia tương tác trực tiếp trong cùng một thời điểm.

Lợi ích của hình thức Virtual learning chính là người dạy và người học có thể trao đổi, thảo luận với nhau ngay trong buổi học, giúp giải quyết nhanh các vấn đề mà người học thắc mắc, quan tâm. Bên cạnh đó, hình thức học này cũng giúp cho việc học trở nên thú vị hơn, tạo ra sự trải nghiệm gần giống với các lớp học gặp mặt trực tiếp.

Online Course (khóa học online)

Các khóa học online thông thường được soạn sẵn nội dung và thực hiện các bài giảng trước khi người học tham gia vào. Các khóa học online phổ biến nhất hiện nay là các khóa đào tạo kỹ năng mềm, kỹ năng chuyên môn và bài giảng kiến thức phân chia theo từng chủ đề nhỏ (short-term). Người học có nhu cầu mở rộng kiến thức hoặc phát triển kỹ năng nào sẽ lựa chọn khóa học với chủ đề tương ứng.

Các khóa học online giúp cho người học chủ động về mặt thời gian, cân nhắc chi phí, lựa chọn chủ đề muốn học và có thể xem đi xem lại nhiều lần để thẩm thấu kiến thức. Tuy nhiên, hình thức học này đòi hỏi người học phải có tính tự giác, kỷ luật cao để có thể tự học tốt.

E-book Online (Giáo trình, tài liệu trực tuyến)

E-book Online cũng là một hình thức E-learning rất phổ biến. Đây là hình thức tự học thông qua những tài liệu, giáo trình được chia sẻ hoặc bán trên các nền tảng online như kobo, booktopia, openlibrary,… Trong một số lĩnh vực mang tính học thuật, nghiên cứu chuyên sâu, người học có thể tìm chọn các loại tài liệu đã được số hóa trên nền tảng online để tham khảo miễn phí hoặc trả phí. Đây là hình thức tự học cao nhất, hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu mở rộng, nâng cao kiến thức của người học.

Trong 3 hình thức trên, Virtual learning là hình thức học tập được xem là mang lại hiệu quả tối ưu nhất, được hầu hết các trường đại học, trung tâm giáo dục lựa chọn bởi sự ưu việt về khả năng tương tác qua lại giữa con người, tạo ra một môi trường giao tiếp, gặp gỡ trực quan, tạo sự kết nối gần gũi, mang đến cảm giác tất cả mọi người đều đang ở chung trong một không gian với nhau. Không chỉ ở riêng Việt Nam, các trường đại học lớn như Cornell, FullBright, Melbourne,… cũng đang áp dụng hình thức Virtual learning trong mùa Covid-19 cho các sinh viên của mình, đặc biệt là các du học sinh đã trở về nước nhưng chưa thể quay lại trường học do lệnh giãn cách.

VIRTUAL LEARNING – BƯỚC ĐẦU LÀM QUEN CÙNG NGÀNH CÔNG NGHIỆP HẬU KỲ CỦA MAACster

Với tinh thần LEARNING HAS NO LOCKDOWN, không để việc học tập của các học viên bị gián đoạn bởi sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Kể từ năm 2020, Học viện MAAC đã liên tục nắm bắt thông tin, linh hoạt ứng dụng song song hai hình thức dạy học trực tiếp và giảng dạy trực tuyến, giúp việc học của các học viên không bị gián đoạn và vẫn đảm bảo hiệu quả, chất lượng dạy học. Các hoạt động giao lưu, gặp gỡ trực tuyến như khai giảng, bảo vệ đồ án cũng được tổ chức thường xuyên để mở rộng vòng kết nối, giúp các học viên tiếp cận với những kiến thức chuyên ngành mới và gặp gỡ với các chuyên gia trong ngành.

Anh Võ Huy Giáp – Giám đốc Đào tạo Học viện MAAC cho biết: “Hiện tại dịch Covid rất khó đoán, những công ty, Studio chuyên về công nghệ cũng đang chuyển dần qua mô hình làm Online. Học viện MAAC cũng đã linh động chuyển đổi từ offline sang online nhằm giúp các bạn tiếp tục theo kịp tiến độ học tập, không bỏ lỡ phút giây nào. Hiện tại, chúng ta có rất nhiều nền tảng để lựa chọn, tốc độ internet của chúng ta hiện tại đang rất tốt rồi nên chúng ta có thể học qua online rất dễ dàng. Khi tình hình ổn định trở lại, chúng ta có thể linh hoạt đi lại thoải mái để dễ dàng hơn cho các bạn chuyển qua học offline, giúp các bạn được gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với giảng viên của mình khi cần thiết.”

Tại Việt Nam, “work from home” đang dần trở nên thông dụng hơn bao giờ hết, nhất là trong thời kỳ đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước, khiến cho việc đi lại trở nên khó khăn hơn. Trong số các ngành nghề đang hoạt động theo mô hình “work from home” tại Việt Nam, ngành công nghiệp giải trí, truyền thông đa phương tiện và đặc biệt là sản xuất hậu kỳ Kỹ xảo Điện ảnh, Hoạt hình 3D, Game đang thích nghi với tốc độ rất nhanh, góp phần ổn định sự phát triển của ngành, vững vàng tăng trưởng bất chấp ảnh hưởng của đại dịch. Nhiều studio thậm chí đã thích nghi với mô hình làm việc từ xa từ nhiều năm trước khiến cho việc thích nghi với sự biến đổi của thị trường trở nên dễ dàng.

Chính vì thế, việc học trực tuyến tại MAAC được xem là tiền đề, giúp các học viên bước đầu làm quen với hình thức làm việc phổ biến của ngành nghề mà mình đang theo đuổi. Bên cạnh đó, những trải nghiệm từ việc học trực tuyến cũng sẽ giúp các bạn dễ dàng hơn khi bắt đầu hành trình chinh phục sự nghiệp tại các Studio lớn, đồng thời dễ dàng thích nghi cùng nghề nghiệp dù thế giới có đổi thay. Khả năng thích ứng với mọi môi trường làm việc (Office / Work From Home) là một trong những tiêu chí tuyển dụng quan trọng trong thời gian tới.

Trải qua hơn 1 năm ứng biến với tình hình biến đổi phức tạp của Covid-19, hình thức học trực tuyến đã không còn là trở ngại quá lớn cho các học viên MAAC nữa mà ngược lại còn tạo điều kiện thuận lợi để các học viên có thể linh hoạt sắp xếp, cân bằng thời gian làm việc và học tập với vô vàn lợi ích.

MAACster HỌC ONLINE TẠI HỌC VIỆN MAAC NHƯ THẾ NÀO?

Khi vừa chuyển đổi sang hình thức học trực tuyến (Virtual Learning), một số bạn vẫn còn e ngại liệu học online có hiệu quả hay không? Đối với các chuyên ngành cần thực hành liên tục tại MAAC, làm sao để các bạn có thể tự học ở nhà? Trong quá trình học, làm thế nào để tương tác với giảng viên? Nếu đang học mà mất kết nối internet, không thể nghe trọn vẹn bài giảng thì phải làm sao?…

Tuy nhiên, qua thời gian và dưới sự hỗ trợ từng bước, quan tâm chăm sóc từ Học viện, các học viên đã dần quen với việc học trực tuyến ở nhà. Thậm chí nhiều bạn còn cảm thấy thích thú với việc được học trực tuyến hơn là phải đến trường. Dưới đây là một số chia sẻ cảm nhận từ các bạn học viên đang theo học tại MAAC về việc học Online của mình.

• 

• 

Ngoài các học viên học full-time, MAAC có không ít các học viên vừa đi học vừa đi làm. Tuy nhiên, nhờ có lịch học linh hoạt, phù hợp với nhiều đối tượng theo học, các học viên dù có đang làm việc của công ty nhưng vẫn có thể đảm bảo được những giờ học trực tuyến tại MAAC.

• 

• 

KHÔNG CHỈ “VIRTUAL LEARNING”, “WORK FROM HOME” CŨNG ĐANG LÀ XU HƯỚNG LÀM VIỆC CỦA TƯƠNG LAI

Nếu Virtual Learning là xu hướng học tập mới của thời đại thì “work from home” sẽ là xu hướng làm việc chính trong tương lai.

Kể từ năm 2020, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu chuyển đổi mô hình làm việc trực tiếp sang làm việc tại nhà (work from home) để thích nghi với tình hình dịch bệnh của đại dịch Covid-19. Trải qua hơn 1 năm thích nghi với loại hình làm việc này, nhiều cá nhân và công ty đã dần quen với việc cho phép các nhân viên làm việc từ xa ngay cả khi tình dịch Covid-19 đã ổn định. Năm 2020, Mỹ là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của đại dịch Covid-19, hầu hết các doanh nghiệp buộc phải chuyển sang hình thức “work from home”. Điều này đã góp phần tạo ra một sự thay đổi vô cùng lớn trong việc cân nhắc lựa chọn mô hình làm việc trong tương lai của người lao động nước này. Theo thông tin chia sẻ từ Forbes, làm việc từ xa là một trong những xu hướng mới tại Mỹ. Theo một cuộc khảo sát gần đây của Upwork, cứ 4 nhân viên ở Mỹ thì sẽ có một người sẽ làm việc từ xa vào năm 2021 . Đây là một sự thay đổi đáng kể so với năm 2018, khi chỉ có 7% nhân viên dân sự ở Mỹ có lựa chọn làm việc tại nhà. Từ năm 2020, các chính sách làm việc tại nhà giữa các công ty và ngành sẽ thay đổi hàng loạt. Twitter, Shopify và Dropbox đã thông báo rằng họ sẽ chuyển sang thiết lập làm việc tại nhà vĩnh viễn và Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành của Facebook, thông báo rằng một nửa số nhân viên của công ty có thể làm việc từ xa trong 5 đến 10 năm tới.

Minh chứng cho sự thành công của mô hình làm việc từ xa có thể kể đến Fustic Studio, một studio chuyên về 3D Art, Motion Graphics & Design tại Việt Nam được thành lập và hoạt động bởi một nhóm các bạn trẻ đang sinh sống và làm việc tại các quốc gia khác nhau trên thế giới.

“Ngay từ ban đầu khi thành lập Fustic, team đã xác định sẽ làm việc từ xa theo hình thức “remote”. Hơn 4 năm làm việc chung, các thành viên chưa bao giờ gặp mặt nhau đủ cả nhưng hiệu quả công việc không hề ảnh hưởng vì đã có workflow ngay từ đầu rồi.” Chia sẻ từ chị Trà Giang, đồng sáng lập của Fustic Studio hiện đang sinh sống và làm việc tại Đức trong chương trình M.A.D của Vietcetera.

Chia sẻ về mô hình “work from home”, anh Võ Huy Giáp – Giám đốc Đào tạo tại Học viện MAAC cho biết: “Mô hình “work from home” đã có từ rất nhiều năm trước và phổ biến ở rất nhiều quốc gia trên thế giới chứ không phải chỉ mới xuất hiện khi có Covid-19. Rất nhiều studio ở các nước khác nhau họ cần làm chung một dự án nhưng điều kiện gặp gỡ thường xuyên là không có thì bắt buộc họ phải kết nối với nhau từ xa. Nhưng điều đó không làm cản trở hiệu suất và chất lượng công việc. Có lẽ ở Việt Nam do tình hình dịch Covid-19, chúng ta mới dần quan tâm hơn đến mô hình làm việc và học tập từ xa nên cảm thấy nó mới mẻ mà thôi. Tôi tin rằng, trong tương lai, ngành công nghiệp VFX, Hoạt hình 3D, Game vẫn sẽ hoạt động theo mô hình “work from home” hiệu quả dù cho có Covid-19 hay không.”

Ngành công nghiệp hậu kỳ chưa bao giờ chững lại vì Covid, hay thậm chí là những tăng trưởng vượt bậc trong thời kỳ này. Tại Việt Nam, các Studio chuyên thực hiện phần “outsourcing” (gia công), từ những Studio chuyên mảng VFX như Bad Clay, CYCLO cho đến SPARX* hay GlassEgg chuyên về Games vẫn đang cày ngày, cày đêm cho các dự án nước ngoài. Nếu các doanh nghiệp truyền thống thi nhau cắt giảm nhân sự trong thời gian này thì các Studio vẫn ngày ngày đăng tuyển người mới để “chạy deadline” cùng thị trường thế giới.

“Bản thân tôi đang tham gia làm các dự án gia công cho nước ngoài nên không bị tình hình dịch bệnh trong nước làm ảnh hưởng nhiều. Một số bạn ở công ty đã quen làm việc tại văn phòng thì cũng có gặp chút khó khăn về vấn đề máy móc, tốc độ đường truyền internet khi công ty chuyển sang hình thức làm việc tại nhà. Tuy nhiên, mọi thứ cũng đã được giải quyết ổn thỏa, hệ thống “work from home” cũng đã ổn định. Tôi mới xem khảo sát của công ty thì có đến 90% nhân viên hài lòng với hình thức làm việc tại nhà rồi.” Anh Nhật Nguyễn – Art Director tại SPARX* – A Virtuos Studio chia sẻ.

Đứng trước những biến đổi không ngừng của thế giới, không chỉ ở mảng giáo dục, nền tảng trực tuyến đang được mong đợi sẽ trở thành phương tiện giao tiếp, trao đổi chính của chúng ta trong tương lai. Ngay từ bây giờ, chúng ta cần phải học cách thích nghi, học hỏi các công cụ mới để chuẩn bị hòa nhập vào một tương lai công nghệ số hóa hoàn toàn. Và đừng để những nghi ngại chưa được chứng minh cản đường bạn đến với ước mơ khi mà bạn luôn có thể ứng biến theo thời cuộc.

HỎI ĐÁP & TƯ VẤN NGÀNH HỌC KỸ XẢO ĐIỆN ẢNH, VFX, GAME CÙNG HỌC VIỆN MAAC